خون دماغ عارضه ای ناخوشایند است که معمولا به صورت ناگهانی و بدون بروز علائم دیگر ایجاد می شود. خون دماغ شدن معمولا با درد یا سایر علامت ها همراه نبوده و صرفا ناگهانی فرد دچار خونریزی می شود. اما علت این خون دماغ ناگهانی چیست؟ چه زمانی باید نگران خونریزی بینی باشیم؟ در ادامه از این مقاله به بررسی دقیق علتها و نحوه درمان این عارضه خواهیم پرداخت.
خون دماغ
همانطور که گفته شد ، خون دماغ معمولا ناگهانی و بدون بروز هیچ عارضه یا علائم دیگر به وجود می آید. خون دماغ شدن ممکن است عارضه جدی به نظر نرسد اما با تکرار این مشکل و بروز خون دماغ مزمن ممکن است نشان دهنده وجود یک بیماری جدی باشد. اما چه زمانی خون دماغ خطرناک است؟ با بررسی موارد زیر می توان به نوع پر خطر خون دماغ پی برد که عبارت اند از:
بسیاری از موارد خون دماغ به خودی خود متوقف می شوند و نیازی به نگرانی نیست. اما در برخی موارد، خون دماغ ممکن است نشان دهنده مشکلات جدی باشد. خون دماغ خطرناک معمولاً با علائم های زیر همراه است:
- خونریزی مکرر و بدون علت مشخص
- خونریزی شدید بینی که بیش از ۲۰ دقیقه ادامه داشته باشد
- همراه بودن با علائم دیگری مانند سردرد شدید، سرگیجه یا ضعف عمومی
- خون دماغ در افرادی که داروهای رقیق کننده خون مصرف می کنند
- خون دماغ همراه با درد و سایر علائم ها
- خونریزی در اثر وارد شدن ضربه یا حتی شکستگی بینی
خون دماغ ناگهانی
خون دماغ ناگهانی می تواند بسیار آزار دهنده یا حتی دلهره آور باشد، به ویژه اگر این عارضه بدون علت مشخصی رخ دهد. خون دماغ ناگهانی ممکن است به دلایلی همچون تغییرات فشار هوا (برای مثال گرمای بیش از حد)، استفاده از داروهای خاص یا مشکلات پزشکی جدی تر ایجاد شود.
علت خون دماغ شدن از سوراخ چپ بینی
به طور کلی گفته می شود که علت خون دماغ شدن از سوراخ چپ بینی می تواند از یک عارضه ساده مانند خشکی هوا ، جراحی بینی تا بیماری های جدی تر یا حتی وارد شدن ضربه متغیر باشد. البته که خون دماغ شدن چندان عارضه جدی نبوده و اگر یکبار اتفاق رخ دهد ، نشانه وجود عارضه جدی نخواهد بود.
علت خون دماغ شدن از سوراخ راست بینی
علت خون دماغ شدن از سوراخ راست بینی نیز مشابه خونریزی از سمت چپ است؛ اما عمدتا در برخی موارد، مشکلات ساختاری بینی از جمله انحراف بینی یا پولیپ ها می توانند روی یک سمت خاص یا یکی از سوراخ های بینی تأثیر گذار باشند. همچنین گفته می شود که استفاده بیش از حد از اسپری های بینی یا برخی دارو های خاص موجب خون دماغ شدن از یک سمت سوراخ بینی می شود.
کدام خون دماغ خطرناک است؟
به طور کلی بسیاری از خونریزی های بینی کم خطر یا حتی بی خط هستند ، اما برخی از انواع این خون دماغ می توانند نشانه وجود عارضه ی جدی تری بوده و خطرات جدی تر به دنبال داشته باشند. برخی از نشانه های خون دماغ خطرناک عبارت اند از:
- خونریزی طولانی مدت و مداوم: اگر خونریزی بینی شما بیش از ۲۰ دقیقه ادامه داشته باشد و فشار آن کاهش نیابد، توصیه می شود که حتما به پزشک مراجعه کنید.
- خون دماغ همراه با سرگیجه و ضعف: هرگونه علائمی از جمله ضعف ، سرگیجه ، حالت تهوع یا غیره همراه با خون دماغ می تواند نشانه خطرناکی بوده و می بایست تحت بررسی قرار گیرد.
- خونریزی همراه با کبودی های غیر طبیعی روی بدن: خون دماغ همراه با کبودی می تواند نشان دهنده یک بیماری انعقادی خون باشد.
- خونریزی مکرر بدون علت: این عارضه می تواند در اثر وجود بیماری هایی نظیر فشار خون یا غیره به وجود آید.
علتهای خون دماغ شدن
به صورت کلی علت خون دماغ شدن از سوراخ سمت راست و چپ چندان متفاوت نبوده و دلایل آن نیز یکسان هستند. اما با این حال در برخی موارد ممکن است یکی از دو حفره بینی به یک عارضه جدی از جمله پارگی رگ یا حتی پولیپ بینی ایجاد شود.
به صورت کلی علتهای خون دماغ شدن شامل دو علت اصلی موضعی و سیستمیک هستند که هر کدام به دلایلی برای فرد ایجاد می شوند. در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت:
علل موضعی خون دماغ :
- خشکی هوا: هوای خشک می تواند باعث خشکی مخاط بینی و ترک خوردن اندام های داخلی آن شود؛ این عارضه معمولا در روزهای گرم و آفتابی تابستان بسیار به چشم میخورد.
- آسیب فیزیکی: ضربه به بینی یا خاراندن بیش از حد داخل بینی از دلایل شایع خون دماغ هستند.
- التهاب ناشی از حساسیت: آلرژی یا رینیت بینی نیز می تواند مخاط بینی را تحریک کرده و در نهایت باعث خونریزی شود.
- داخل بردن انگشت
- عطسه های مکرر
- تمیز کردن بینی با استفاده از انگشت یا سایر ابزار ها
علت سیستمیک :
- فشار خون بالا: یکی از مهم ترین دلایل خون دماغ در بزرگسالان، فشار خون بالا است که بسیار جدی و خطرناک بوده و می بایست تحت بررسی و درمان قرار گیرد.
- اختلالات خون: مشکلات بیماری هایی نظیر هموفیلی یا کمبود ویتامین K می توانند منجر به خون دماغ شوند.
- عفونت‌ها: وجود برخی عفونت ها می توانند باعث ضعف عروق خونی بینی شده و در نتیجه خون دماغ جدی و مزمن را به دنبال داشته باشد.
- بیماریهای جدی: ابتلا به برخی بیماری های جدی نظیر سرطان یا موارد درمان آن موجب خون دماغ می شوند که می بایست تحت نظر پزشک مربوطه درمان و بررسی شوند.
نحوه درمان خون دماغ
اگر خون دماغ شدن به دلایلی چون موارد محیطی ، خشکی مخاط و یا غیره ایجاد شود، (عوامل غیر از بیماری ) می توانید با رعایت برخی نکات ساده علائم آن را کاهش دهید که عبارت اند از:
آرامش خود را حفظ کنید: استرس می تواند فشار خون را افزایش داده و خونریزی را بدتر کند.
خم شدن به جلو: سر خود را به جلو خم کرده تا خون وارد حلق نشود.
استفاده از یخ: گذاشتن کیسه یخ اطراف یا حتی روی بینی می تواند به منقبض شدن رگ ها و کاهش خونریزی کمک کند.
اجتناب از تمیز کردن بینی: تا چند ساعت پس از توقف خونریزی از دستکاری یا تمیز کردن بینی (بخصوص داخل بردن انگشت ) خودداری کنید.
اگر خونریزی متوقف نشد یا علائم دیگری مشاهده کردید ، می بایست سریعا به پزشک مراجعه کنید.
